Frodo & Co, Lords of Game
Lezen rust en lichaamstaal

Alle artikelen

(min of meer chonologisch)

Lezen, rust en lichaamstaal

Zoals inmiddels wel duidelijk is, ligt mijn hart bij mooi hondenwerk op jacht, waarbij aimabel opleiden een belangrijk voorstadium is. Zo zijn wij het hele jaar door heel aangenaam samen bezig. Buiten het jachtseizoen in de opleiding van de jeugd en het bijschaven van de gewoontes voor de oudere honden. Binnen het jachtseizoen met het vlot binnenbrengen van al het geschoten wild (voor zover mogelijk). Dan telt vooral de schoonheid van de rust en de efficiency.

 

Nu is het nog voorjaar en is het even belangrijk om tijdens de opleiding rust en efficiency in de opleiding te verkrijgen. Dat begint altijd met mijn eigen orde en ordelijk handelen. In de opleiding moet je nog veel meer rust inbouwen dan nodig lijkt, omdat het gedurende de hectiek van de jacht veel van verliest. Rust is een schone zaak.

 

Het is een bekende eigenschap van menig fotograaf dat die liefst de foto’s maakt en zelf niet zo nodig op de kiek hoeft. Maar soms wil ik met de honden iets uitbeelden, in dit geval voor een nieuw puppy boek. Als bijproduct leverde het me een aantal foto’s op, waaruit veel valt af te lezen. Vergeef mij dat ik in deze figurant ben, maar omdat ik altijd barst van de kritiek, kan ik dat gemakkelijker over mezelf afreageren dan op anderen.

 

Lezen

Met ‘lezen’ bedoel ik niet dat je Apporteeropleiding goed moet lezen, misschien is ook dat nuttig, maar in het dagelijks leven is het zaak om vooral je hond goed te lezen. Elke nano-seconde! Lezen en daaruit concluderen wat jouw volgende actie moet zijn.

Een beginner plant graag het hele traject van tevoren om dan met zekerheid alle fasen te doorlopen. Maar onderweg gebeurt fanalen waardoor het nodig zal blijken je plan bij te moeten stellen.

Dus daar mag je niet zenuwachtig over doen, want jouw rust bepaalt de kalmte van je hond. Veel oefening zal uitwijzen dat als je rustiger of kalmer bent, dat je dan veel beter kunt observeren en veel beter goede beslissingen kunt nemen. Dat geldt voor jou, voor de leiding die je aan je hond geeft en ook voor je hond.

 

Lezen en concluderen wat jouw volgende actie moet zijn

Daar staat dus dat je pas dán beslist hoe je volgende actie er uit ziet. Een valkuil voor ervaren en onervaren hondenmensen. ‘Die dummy moet binnen!’ lijkt het tussen veel oren te toeteren. En dus denken we niet meer na en sturen die hond! Eén grote bak (excusez le mot) hysterie. Niet doen!

In zowel de opleiding als de wedstrijden als de jacht is het belangrijk om rustig je volgende stap te kiezen aan de hand van wat je ziet, en net hebt gezien. Daar past geen twijfel bij, gewoon kalm en doortastend handelen.

Het is goed te leren door altijd goed geconcentreerd je hond te lezen, ook vanuit je ooghoeken. Mensen die voor de gezelligheid trainen en lekker staan te kletsen, doen het tegenovergestelde. Meer afbraak dan opleiding van de hond.

 

Mijn oudste hond is uiterst geraffineerd om zich in de beste uitstuur positie te manœuvreren. Dwars voor de andere honden gaan staan is zijn beste truc (om vooral niet in te trappen). De jonge honden leren natuurlijk eerst om altijd de ouderen te respecteren, maar dat leert de ouderen dat zij als eerste ‘moeten’.

Laat me eerst opmerken dat je een hond feitelijk altijd solo neemt om hem elk onderdeel te leren, ‘ik en de hond’ en pas dan met andere honden en dan daarbij de meer ervaren hond (doorgaans ouder) de toon laat zetten. Op de wedstrijden zie je maar al te goed hoe slecht voorbeeld slecht doet volgen. Meer honden tegelijk managen is ‘niet eenvoudig’. Het is uitsluitend voor de foto  leuk om iemand met meerdere honden tegelijk te zien werken.

 

De oudste hond heeft zich naast mij op de uitstuur positie geplaatst terwijl ik daar Blondie uitnodigde, maar Oldy is er niet van weg te poetsen. Natuurlijk wel als ik dat ordelijker zou afdwingen, maar ja er zijn zo van die momenten dat ik niet zo ordelijk ben als zou moeten.

Nu dient zich een situatie aan op het scherpst van de snede en is het super belangrijk om beide honden goed te lezen. Blacky is net geweest en Blondie is aan de beurt. Dit is het moment dat jij je eigen hond tot op het bot moet kennen en kunnen lezen. Met een gerust hart stuur ik Blondie. Die geeft een totaal laconieke houding als of hij natuurlijk wel blijft, terwijl Blacky één en al passie uitstraalt en tegelijk de braafheid zelve is. Maar ik ken mijn pappenheimers redelijk goed: ze zijn zo enorm verschillend.

Achteraf zie je de bevestiging met hoeveel kalmte Blacky mijn beslissing heeft gerespecteerd.

Begrijp me goed dat het er niet om gaat dát ik dit zo deed, het gaat er om dat elke hond zijn rust kan opbrengen om zijn start-sein af te wachten. Na het goed lezen van je hond en kalm de beslissing te timen. Kalm heb ik bij het oplijnen de honden geobserveerd; bij enig fout signaal had ik geen van beiden gestuurd. Dus pas toen ik wist dat het goed zou gaan, pas dan beslis je te sturen.

We hebben een lange foto serie gemaakt en dat is ook voor mij reuze interessant. Het confronteert mij met mijn eigen houding en handelen, die best kritiek duldt. En dan bedoel ik niet die kromme pink, want het gaat meer om de consistentie van het gebaar. Er is wel een redelijke rust en overwicht, maar de wijze waarop ik altijd te veel tegelijk wil doen, deugt zeker niet (en nog een prent die ik vooral maar niet laat zien). Heel duidelijk moge zijn dat het werken met meerdere honden tegelijk NIET is aan te bevelen. Ook op jacht, waar het soms gewenst lijkt, zal twee mijn maximum zijn. En eigenlijk zijn het er dan twee omdat ik één ‘alles kunner' nodig heb en er altijd weer één opgeleid met worden.

Van alle voorbeelden dat mensen meer honden tegelijk op jacht voorjagen is slecht 1% wat zinnig is. In alle andere gevallen zijn het of slechte honden of is het chaos. Het is alleen leuk voor het beeld, de foto. Mijn advies is, ga liever voor mooi hondenwerk dan een nep show.

 

‘misverstanden’ horen erbij

Soms gaan er natuurlijk dingen mis, niet zoals gepland. Bij targeting is het geen enkel probleem om soms een hond wat feller te maken en hem dan te laten inspringen. Sommige honden hebben dat nodig. Soms ook om hem daarna, op het eigenlijke apport, wat sneller te maken.

 

Op dit moment is het plotseling een nieuwe actie van Blondie! Ja, het leven is vol verrassingen en ik ben totaal verrast. Als mijn hond inspringt dan zwijg ik, neem de dummy aan en lijn mijn hond aan. Ik doe net alsof ik niets heb gezien, maar grijp NIET in en ben NIET boos.

Blondie is zo steady dat ik hem niet aanlijn en loop een paar meter voor de hond om te gooien. Verbluft zie ik weer Blondie aan me voorbij razen. Hoewel er nu wel stoom uit mijn oren komt, lach ik toch om mijn eigen stomme fout. Als ik mijn hond niet goed genoeg kan lezen, dan moet hij per definitie aan het touwtje. Niet voor straf maar voor zijn eigen duidelijkheid.

Wees dus nooit te beroerd om je hond aan een touwtje te rijgen. Ordelijkheid staat beter dan ‘kijk mij eens’. Dat touwtje is er immers om duidelijkheid te verschaffen! Duidelijkheid. Je hoeft niet te zeuren of snerpen tegen je hond die natuurlijk af en toe meer duidelijkheid nodig heeft. Een goede jachthond met een gezonde dosis eigen-initiatief zal nu eenmaal niet slaafs zijn. Kalm en duidelijk aan het lijntje hoef ik niet de zeurpiet uit te hangen.

De foto toont hoe Blondie na afleveren van de dummy aan het touwtje is en nu mag even een half of heel minuutje mij in de poppetjes van mijn ogen mag kijken. Hij voelt uit mijn verstilde houding dat ik ‘not amused’ ben en kijkt me recht aan (een teken dat hij het begrijpt en accepteert). Een minuutje kijken we elkaar zwijgend in de ogen. Dan gaan we over tot de orde van de dag. Beide een stukje ordelijker.

De andere jonge hond aan mijn voeten trekt zich mijn gemoed direct aan en voelt zichtbaar hoe mijn stemming is. Ik mag denken dat ik mijn honden redelijk goed kan lezen, maar zeker is dat zij mij vele malen beter lezen.

Zo zie je maar weer hoe super lastig het is om meerdere honden tegelijk bij je te hebben en hoe nuttig touwtjes zijn. Vooral voor honden met een (incidentele) overdosis aan eigen initiatief.

samen een goed team

Nou ja, zo kan het wel weer met deze opsomming van al mijn ‘tekortkomingen’.

Je begrijpt nu waarom ik niet iemand anders model wilde laten staan (hoewel het verhaal bij de foto’s is gemaakt). Iedereen maakt fouten en het is zaak om missers te herkennen en ervan te leren. Alleen zo zal je met ervaring leren minder fouten te maken, dan wel met voldoende vlieguren steeds beter de situatie te lezen en fouten te voorkómen.

 

De moraal van dit kleine verhaal?

Een leven zonder fouten bestaat niet.

Van fouten kun je veel leren.

De balans is regelmatig uit balans.

Kent u een balans die in balans is en blijft?


voorjaar 2015

Dit artikel is eerder verschenen in
De Jachthond in 2016

auteur: Nel Barendregt
Fotografie: Nel Barendregt



observe !
observe !